ΟΙ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΣΕ ΜΙΑ ΔΑΣΙΚΗ ΠΥΡΚΑΓΙΑ

2024-07-03

Η φωτιά δεν κάνει διακρίσεις. Καταστρέφει κάθε ζωντανό οργανισμό στο πέρασμά της, περιλαμβανομένων των Μελισσών, οι οποίες ήδη απειλούνται έντονα, λόγω της υποβάθμισης των φυσικών οικοτόπων και της πίεση στο περιβάλλον που προκαλεί ο άνθρωπος.

Τί κάνουν οι Μέλισσες σε περίπτωση που τις πλησιάζει φωτιά; Φεύγουν μακριά για να γλιτώσουν, όπως πολλά άλλα ζώα; Δυστυχώς όχι, γιατί η βασίλισσα, φορτωμένη με πολλά αυγά, έχει υπερβολικό βάρος για να πετάξει. Χωρίς βασίλισσα, μια αποικία Μελισσών είναι καταδικασμένη σε θάνατο. Επομένως, αν οι Μέλισσες έφευγαν χωρίς τη βασίλισσά τους, θα πέθαιναν. Επίσης, τα μωρά τους είναι μέσα στα κελιά, ανήμπορα να μετακινηθούν, και χρειάζονται τη συνεχή φροντίδα των Μελισσών για να επιζήσουν. Οι Μέλισσες δε μπορούν να τα μεταφέρουν και δε θα τα εγκατέλειπαν αβοήθητα. Μόνη επιλογή για τις Μέλισσες είναι να παραμείνουν μέσα στη φωλιά τους, προστατεύοντας τη βασίλισσα και τα μωρά τους.

Η στρατηγική των Μελισσών σε μια εξελισσόμενη δασική φωτιά είναι γνωστή: εφοδιάζονται με μεγάλη ποσότητα μελιού από τις κηρήθρες, ώστε να έχουν ενέργεια να κάνουν εντατικό εξαερισμό, σε μια ομαδική προσπάθεια να αποτρέψουν την ασφυξία από τον καπνό, και να προστατέψουν τη βασίλισσα και τα μωρά τους. Παράλληλα, μέχρι την τελευταία στιγμή, περιμένουν να περάσει η φωτιά, ελπίζοντας να μη φτάσει στο σπίτι τους. Αν, παρ' όλα αυτά, η φωτιά φτάσει, καίγονται ζωντανές μέσα στο σπίτι τους, όλες μαζί.

Βέβαια, η επόμενη μέρα μετά την πυρκαγιά για όσες αποικίες τυχόν επιβίωσαν είναι σκληρή. Η στάχτη επηρεάζει αρνητικά την πτητική ικανότητα των Μελισσών, και την ικανότητά τους να αναπνέουν, να μυρίζουν και να τρέφονται. Η επιβίωσή τους διακινδυνεύεται περαιτέρω από την έλλειψη τροφής λόγω των καμένων φυτών, τη δηλητηρίαση των προνυμφών από τη στάχτη, καθώς και από άλλους παράγοντες, όπως οι υψηλές θερμοκρασίες και η ξηρασία. Έχοντας υποστεί και κάποιες απώλειες σε πληθυσμό, η επιζώσα αποικία, εξασθενημένη και λαβωμένη, πασχίζει για επιβίωση, με αβέβαιο μέλλον.

Υπάρχει, όμως, μια αχτίδα αισιοδοξίας σε όλη αυτή την καταστροφή. Μετά τη φωτιά, μια συναρπαστική αναγέννηση συντελείται στη ρημαγμένη γη: η αύξηση του ph, λόγω της τέφρας, ανταμείβει τα νεοαφιχθέντα φυτά με περισσότερα θρεπτικά συστατικά, που, με τη βοήθεια του ανεμπόδιστου ηλιακού φωτός στον ανοικτό (αποψιλωμένο), πλέον,  βιότοπο, "εκρήγνυται" σε μια θάλασσα λουλουδιών, χόρτων και θάμνων. Οι Μέλισσες και άλλα έντομα επωφελούνται. Για τον λόγο αυτόν, η ποικιλότητα και η αφθονία των Μελισσών αναπληρώνεται πλήρως μετά από μια δασική πυρκαγιά μέσα σε λίγα, μόλις, χρόνια. Η ανάκαμψη του πληθυσμού των Μελισσών βοηθά τους βιότοπους να επανέλθουν σε λειτουργικά οικοσυστήματα, διαλαλώντας έναν νέο κύκλο ζωής στο άλλοτε απανθρακωμένο τοπίο.